Fretten zijn bijzondere huisdieren die je zowel binnen als buiten kan houden. Deze actieve en nieuwsgierige dieren willen echt alles onderzoeken, maken dan ook soms rommel en dit is iets dat je nooit kan afleren. Het is dus belangrijk te kijken of de gedragswijze van dit dier past bij jouw levensstijl. Een fret houden is relatief duur, maar kost vooral veel tijd, met name om ze dagelijks los te laten lopen.
Onderstaande vragen helpen je te bepalen of een fret een geschikt huisdier voor jou is:
- Fretten kunnen zes tot acht jaar en mogelijk tot tien jaar oud worden, kan je er zolang voor zorgen?
- Vind je een fret ook een leuk huisdier als het veel rommel maakt en een sterke geur heeft?
- Is er een dierenarts gespecialiseerd in fretten in de buurt die de jaarlijkse inentingen kan geven?
- Heb je dagelijks tijd voor de verzorging en om enkele uren toezicht te houden bij het los lopen?
- Kan iemand de fretten verzorgen wanneer je op vakantie gaat?
- Wist je dat je een vrouwelijke fret écht moet laten steriliseren of met hormonen behandelen om haar gezond te houden?
- Heb je ongeveer 60 euro per maand per fret over voor de voeding en verzorging?
Je kan fretten kopen of adopteren. Er zijn diverse verenigingen, opvangen zoals frettenasielen en fokkers van fretten. Het is aan te raden bij meerdere fokkers te gaan kijken alvorens je een dier koopt. Zo kan je direct zien wat er allemaal komt kijken bij het houden van het dier. Als je een tamme fret wilt, koop dan een goed gesocialiseerd dier dat minimum acht à tien weken bij de moeder is gebleven. Als de ouderdieren tam zijn en de jongen in huis opgroeiden, heb je een grotere kans dat die zich kunnen aanpassen aan een leven binnenshuis. Een goede fokker begint bovendien al vanaf jongs af aan met het zindelijk maken. Kijk ook of de fret ingeënt en gechipt is en of het dier al een hormoonbehandeling of castratie/sterilisatie heeft ondergaan.
Als je meerdere fretten wilt houden, wees je dan bewust van hun territoriaal gedrag en voorzie de mogelijkheid om ze apart te huisvesten. Of adopteer fretten waarvan bekend is dat ze graag samen zitten. De meeste fretten zitten liever alleen.
Bekijk de hokken en dieren goed voordat je een fret aanschaft. Kies een verkoper bij wie de dieren er gezond uitzien. Hebben de dieren speelruimte, een propere toiletbak en ruime, propere kooi? Als je de eerste keer een fret wilt houden is het bovendien aan te raden een fret uit de opvang te nemen. Om een frettenpup goed op te voeden, heb je best wel wat ervaring nodig.
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het meldpunt voor verwaarloosde en mishandelde dieren.
Voordat je de fret mee naar huis neemt, moet het verblijf in orde zijn, zodat het ingericht en klaar is voor de komst van het dier. Transporteer de fret in een kattendraagmand. Neem het liefst een deken met de geur vanuit het nest mee. Leg dit in de nieuwe kooi, zo voelt het dier zich sneller op zijn gemak. Blijf enkele uren uit de buurt zodat de fret rustig zijn nieuwe omgeving kan verkennen. De fret heeft tijd nodig om te wennen. Bijtincidenten doen zich vaak voor in de eerste twee weken na aankomst in de nieuwe thuis. Laat daarom het dier rustig de omgeving verkennen gedurende een week zodat het zeker weet dat er geen gevaar is. Begin daarna zijn vertrouwen te winnen.
Een jonge fret kopen of adopteren kost tussen 20 tot 50 euro of meer, afhankelijk van de kweekvariant. Een gecastreerde/gesteriliseerde en ingeënte fret kost tussen 60 tot 150 euro. Let dus op bij de aankoop wat er bij de prijs in zit! Gecastreerde, gevaccineerde dieren kosten meer, maar die kosten moet je als fretteneigenaar sowieso maken.
Een frettenverblijf en toebehoren, zoals toiletbak en slaapzak, heb je vanaf 200 euro. Een kattendraagmand en eventueel een tuig om aangelijnd te lopen kosten samen ongeveer 50 euro. Om buiten een ren te maken heb je ook gaas en afzetmateriaal nodig.
Vleesvoer en grit voor de toiletbak kosten ongeveer 60 euro per maand. Vergeet ook de jaarlijkse dierenartskosten voor de vaccinatie niet!
Gezelschap
Een fret is van oorsprong een solitair dier. De meeste fretten kan je daarom zonder problemen alleen houden, al zijn ze door de domesticatie wel socialer geworden. Veel hangt af van de eerdere ervaringen en aangeboren eigenschappen van de fret. Dieren die bijvoorbeeld samen met andere fretten opgroeiden, kunnen elkaars gezelschap waarderen en ook heel graag samen spelen. Een dier dat altijd alleen gehouden is, kan moeilijk een nieuwe fret accepteren. Een groep van maximaal twee of drie fretten kan lukken als je een goeie match vindt, bijvoorbeeld bij dieren die elkaar al vooraf kenden. De combinatie van één mannelijke, gecastreerde fret en één vrouwelijke, gesteriliseerde fret of twee gecastreerde mannelijke dieren gaat het beste.
Als je meerdere fretten houdt, dan is het heel belangrijk om elk dier een eigen territorium te geven, bijvoorbeeld door voor elk van hen een eigen kooi te geven als hoofdverblijf. Ieder dier heeft zodoende een eigen toiletbak en voerplaats. Als fretten elkaar niet mogen en je wilt toch meerdere dieren houden, zet de kooien dan in aparte kamers. Als de fretten het goed met elkaar kunnen vinden, dan kan je de kooien naast elkaar of in dezelfde ruimte zetten.
Verblijf
Dit onderzoekende en actieve dier heeft zowel een groot verblijf als dagelijks vrije uitloop nodig. De kooi moet tenminste 200 x 100 x 100 cm (lengte x breedte x hoogte) zijn voor één à twee dieren. Per bijkomend dier moet je minstens 0,5 m2 extra voorzien.
Een fret kan zowel binnen als buiten gehouden worden. Binnen is een traliekooi met een plastic onderkant het meest geschikt. Dichte kooien zoals van glas zijn absoluut ongeschikt omdat deze door de weinige ventilatie algauw te muf of te warm kunnen worden. Als je het dier buiten houdt, dan kan je gebruik maken van een ren met nachtverblijf, zoals een groot konijnen- of kippenhok. Het is belangrijk om het hout of de bodem te behandelen zodat de urine er niet door kan dringen. Het verblijf moet je bovendien goed kunnen schoonmaken.
In het verblijf moeten de volgende dingen aanwezig zijn:
• een waterfles of -bak
• een voerbak
• een schuilhok met een kleine ingang, zodat de fret zich kan verstoppen
• een hangmat of verhoogde slaap- en uitkijkplek
• een toiletbak per dier, zoals een kleine open kattenbak met stofvrij kattenbakgrit
• speelgoed zoals katten- en hondenspeelgoed
• wanneer een fret buitenshuis wordt gehouden, heeft hij een warm nachthok nodig
Omdat fretten weinig zweetklieren hebben, kunnen ze slecht tegen de hitte. Zet de kooi of de ren dan ook nooit in de volle zon. De ideale omgevingstemperatuur is 15 tot 20 °C. Volg de temperatuur vooral in de zomer goed op, want als de temperatuur hoger is dan 29 °C, dan kan het de dieren fataal worden. Binnenshuis kunnen fretten last hebben van het geluid van de televisie en de radio of als er gerookt wordt.
Bodemmateriaal is niet strikt noodzakelijk. Eventueel kan je de bodem bedekken met doeken.
Fretten slapen erg veel, tot wel 12 à 16 uur per dag en daarom hebben ze beschutte plaatsen nodig om te slapen en rusten. De voorkeur gaat uit naar een speciale frettenslaapzak, een klein huis of kist met dekens en veel doeken. Richt de kooi verder in met verrijkingsmateriaal zoals katten- en hondenspeelgoed en hangmatten.
Toiletbak
De fret is van nature zindelijk en kan net als een kat op een toiletbak gaan. Zet die toiletbak vast of het dier gaat ermee aan de haal. Plaats hem minstens 1,5 m van de voeder- en slaapplek vandaan.
Vul de bak met een laag van 2 tot 5 cm niet-stoffig kattengrit. Verwijder dagelijks de uitwerpselen en urine uit de bak.
Met meerdere fretten is het erg belangrijk minstens één toiletbak per fret te voorzien. Fretten zijn territoriaal en soms zal één fret de toiletbak opeisen, waardoor het andere dier noodgedwongen onzindelijk wordt.
Vrij lopen
De fret moet dagelijks minstens twee uur in het huis of de tuin kunnen loslopen. De tijd buiten het hok geeft het dier de nodige beweging en afwisseling. Het is een hele opgave om het huis en/of de tuin veilig te maken zodat de fret niet kan ontsnappen.
Binnenshuis kan je voor je fret een aparte kamer voorzien. Om een kamer veilig te maken, let je er vooral op dat het dier niet kan ontsnappen, werk je de elektriciteitsdraden weg en span je gaas over de plantenbakken. Voorzie een toiletbak, een veilige schuilplek en lekkere slaapplaatsen en zet de kooi open zodat de fret zelf terug kan. Forceer niets: het is belangrijk dat het dier zelfstandig in en uit de kooi kan, zodat het op tijd weer rust of veiligheid kan opzoeken. Vergeet niet dat fretten hun territorium markeren, ze zullen dit dus niet enkel doen in de hoeken van hun kooi, maar ook in de huiskamer.
De hele tuin ‘fretproof’ maken is bijna onmogelijk, tenzij je een volledig ommuurde tuin hebt. Fretten zijn ondernemend en slim, en ze zien ontsnappingsmogelijkheden tussen spleten van schuttingen, langs struiken en bomen, en als het moet graven ze zich een weg onder de omheining. Het is daarom beter om een gedeelte van de tuin af te zetten of een ren te voorzien. Maak de randen minstens 60 cm hoog en graaf ze 40 cm diep in, want fretten vinden graven zeer leuk. Een zandbak vinden ze daarom fantastisch! Een fret die buiten in de kooi in slaap valt, laat je beter rustig doorslapen. Zet hem niet terug in zijn kooi, anders zal het dier de volgende keer proberen wakker te blijven om niet terug te hoeven. Hierdoor worden ze hyperactief, terwijl de tijd buiten de kooi juist voor meer rust zou moeten zorgen.
Verrijking
Deze zeer exploratieve, energieke dieren hebben een boeiende omgeving nodig en de mogelijkheid om op onderzoek uit te gaan. Verrijking helpt daarom tegen afwijkend gedrag en verveling. Ze kan bestaan uit een variatie in voeding, speelgoed en loslopen.
Wissel af met spullen waar ze mee mogen spelen, zoals honden- of kattenspeelgoed, buizen, dingen die ritselen zoals verpakkingsmateriaal, papieren snippers, een bak met zand of aarde om in te graven, een teil met een bodem water… Schuimmateriaal, zoals een spons of isolatiemateriaal, mag je niet geven, omdat ze dat kunnen inslikken. Sommige fretten knagen ook op rubberen hondenspeelgoed. Dit kan leiden tot darmverstopping en geef je daarom beter niet.
Fretten zijn strikte carnivoren en eten dus enkel vlees. Door hun korte maag-darmkanaal hebben ze behoefte aan kwalitatief hoogwaardig dierlijk voedsel, met een zo hoog mogelijk eiwit- en vetgehalte en zo weinig mogelijk plantaardige koolhydraten en vezels.
Er zijn diverse commerciële frettenvoeders beschikbaar, maar frettenhouders kiezen er soms ook voor hun dier geheel of gedeeltelijk prooidieren zoals eendagskuikens en muizen te voeren. Prooidieren kunnen diepgevroren aangekocht worden in een dierenspeciaalzaak of reptielenwinkel. Met één of twee volwassen muizen per dag heeft de fret meestal genoeg. Eendagskuikens daarentegen zijn enkel bijvoeding en mag je slechts beperkt geven. Daarnaast kan je stukjes ei of hoogwaardig kittenvoer geven. Gewoon honden- en kattenvoer of melkproducten zijn echter ongeschikt! Fruit en groenten verteren ze niet en kunnen zelfs verstopping veroorzaken.
De vertering van fretten gebeurt heel snel en ze eten dan ook verschillende porties per dag. Geef een maaltijd om de vier uur en voorzie wat brokken in de voederbak voor tussendoor. Via voedselverrijking – bijvoorbeeld door het voer te verstoppen of de brokken één voor één weg te gooien- stimuleer je het jachtinstinct van de fret.
Een fret heeft dagelijks vers water nodig. Zorg daarom dat er altijd een waterfles of –bak beschikbaar is voor het dier.
Dagelijks
- Voer de fret een aantal keer per dag of zorg dat er altijd voer beschikbaar is
- Ververs het drinkwater
- Schep de toiletbak een- à tweemaal per dag proper en controleer de consistentie van de mest
- Laat de fret loslopen in een veilig gemaakte ruimte
- Controleer of de dieren er gezond uitzien en zich normaal gedragen
Minstens eenmaal per week
- Was de slaapdekens en -doeken en geef proper slaapmateriaal
- Maak de hele kooi proper en was ze af met water en zeep
- Gooi het oude toiletgrit weg, was de toiletbak goed uit en doe er nieuw grit in
Fretten kunnen ingeënt worden tegen diverse ziektes, zoals hondenziekte. Het is belangrijk dat hierbij het juiste vaccin gebruikt wordt, want niet alle vaccins zijn geschikt voor fretjes. Als je met een fret de grens overgaat, is een rabiësvaccinatie wettelijk verplicht. Een fret moet dus minstens 15 weken oud zijn als je ermee naar het buitenland wil gaan of als je ermee het land in wil. Als je de grens overgaat heeft een fret heeft net als de hond en kat een paspoort nodig en een identificatie met een microchip.
Een gezonde fret heeft glanzende, propere ogen en propere oren. De vacht is vol, niet droog en heeft geen kale plekken of schilfers. Fretten zijn gevoelige dieren. Raadpleeg daarom de dierenarts zodra je symptomen of afwijkend gedrag vaststelt. De eerste kenmerken die erop wijzen dat een fret zich niet goed voelt, zijn een stugge of kalende vacht, een stinkende bek, een vuile neus of diarree. Het dier kan minder helder uit de ogen kijken of afwijkend gedrag vertonen door plat op de buik liggen. Let wel: elk dier is hierin verschillend, leer daarom goed het gedrag van je fret kennen om afwijkend gedrag sneller te kunnen vaststellen.
Enkele veel voorkomende problemen zijn:
• Griep
Fretten zijn vatbaar voor dezelfde griep die ook mensen velt, dit is een zoönose en dus besmettelijk voor de mens en vice versa. De symptomen zijn dezelfde als bij de mens.
Als je fret verkouden is, of je bent zelf grieperig, vermijd dan contact. Was goed je handen en raak de fret niet aan.
• Inwendige parasieten bv. coccidiose
Symptomen: Algeheel slechte conditie en soms opgeblazen buik, buikpijn, diarree.
Raadpleeg je dierenarts voor een geschikte behandeling.
• Uitwendige parasieten bv. vlooien, oormijten
Symptomen: jeuk, slechte vacht, vieze oren, schudden met de kop, veel krabben.
Fretten zijn heel gevoelig voor oormijt. De mijten kunnen ernstige schade aanrichten (vb. middenoorontsteking), direct behandelen is daarom noodzakelijk. De dieren kunnen ook besmet worden met honden- en kattenvlooien. Zowel vlooien als oormijt kunnen worden behandeld met een spot-on behandeling. Raadpleeg hiervoor je dierenarts.
• Heliobacter mustelae
Bijna alle fretten zijn drager van deze bacterie maar niet alle dieren worden ziek of vertonen symptomen. Het is vaak stress gerelateerd en veroorzaakt maagproblemen.
• Bijnierproblemen
Symptomen: soms meer agressie, dikke vulva, moeilijk plassen, kaalheid, jeuk.
Veel fretten krijgen op iets oudere leeftijd last van bijniertumoren. Een operatie of medicatie is noodzakelijk.
• Insulinomen
Symptomen: staren in de ruimte, zwakte van de achterhand met omvallen, speekselen en krabben aan de bek (misselijkheid), moeilijk wakker worden, vermageren, minder actief zijn, ….
Insulinomen zijn kleine tumoren op de alvleesklier. Dit is een veel voorkomende aandoening bij fretjes.
Doordat er teveel insuline vrijkomt in het bloed, krijgen deze dieren een (veel te) lage bloedsuikerspiegel.
• Tandproblemen
De tanden moeten tandsteenvrij zijn en het tandvlees mooi roze. Wit tandvlees duidt op bloedarmoede en bloedend tandvlees duidt op een slecht gebit.
• Hyperoestrogenisme of beenmergdepressie bij niet-gesteriliseerde moertjes
Symptomen: vermageren, geen eetlust, kaalheid, bloedingen en bleke slijmvliezen.
De loopsheid bij fretten blijft voortduren tot er een paring plaatsvindt, om uitputting te voorkomen moet het vrouwtje gesteriliseerd worden of een hormoonbehandeling krijgen.
• Aleutian Disease Virus (ADV)
Symptomen: algemene daling van de immuniteit, in een later stadium: neurologische problemen zoals verlamming.
Dit is een parvovirus dat de nerts, fret en andere marterachtigen kan infecteren. Fretten kunnen drager zijn, maar er soms niet ziek van worden. Er is geen behandeling of vaccinatie mogelijk.
• Hondenziekte (paramyxovirussen)
Symptomen: eerste tien dagen griepsymptomen: vuile ogen, neus en koorts, nadien huidontstekingen zoals harde zooltjes en jeuk, in een later stadium worden er neurologische symptomen vastgesteld.
Hiervoor bestaat een vaccinatie en laat je de fret best jaarlijks vaccineren.
• Coronavirus
Symptomen: groene, slijmerige diarree, vermageren, niet eten en braken.
Oudere dieren zijn gevoeliger dan jonge en deze ziekte heeft mogelijk fatale gevolgen. De behandeling is louter symptomatisch en bestaat uit vocht toedienen.
• Afwijkend gedrag
Symptomen: blazen en hissen, anaalklieren legen, apathie, onzindelijkheid, nerveus doen, bijten, stereotiep gedrag.
Vaak komen deze problemen voor bij fretten die gedwongen bij elkaar zitten. Fretten hebben veel stress om samen te leven met een fret die ze niet graag hebben. Maag-darmproblemen en onzindelijkheid komen vaak door territoriale stress. Hou fretten dan beter niet samen, maar in aparte kamers.