Struisvogel

Struisvogels hebben veel buitenruimte nodig. Het zijn vooral kijkdieren omdat ze niet echt tam zijn. Met geduld en aandacht kunnen ze wel tammer worden. Bedenk waarom je struisvogels als hobbydier wilt en of de dieren aan die verwachtingen kunnen voldoen.

De volgende vragen helpen je over de aankoop van een struisvogel na te denken:

• Besef je dat struisvogels 30 tot 50 jaar oud kunnen worden?
• Begrijp je dat het geen knuffeldier is, en dat er maar weinigen zijn die aangeraakt willen worden?
• Heb je de ruimte voor een grote weide met een binnenhok?
• Kan je de mest en ander afval kwijt?
• Hoeveel struisvogels mag je van je stad of gemeente houden?
• Begrijp je dat je ze dagelijks moet voeren en schoonmaken?
• Heb je de tijd om het voer aan te kopen en te bereiden?
• Is er iemand die de struisvogels kan verzorgen als je op vakantie gaat?
• Heb je ongeveer 15 euro per maand over voor de voeding en verzorging?

Naar boven 

Struisvogels vallen onder de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM). Ga bij je gemeente of stad na hoeveel struisvogels je zo mag houden of vraag een vergunning aan.

Voor de aankoop of adoptie kan je het best informeren bij kwekers. Het is aan te raden bij meerdere kwekers te gaan kijken voor je de struisvogels koopt. Zo kun je direct zien wat er allemaal komt kijken bij het houden van de dieren. Kies een verkoper bij wie de dieren er gezond uitzien, het verblijf, de weide en het water proper zijn, alle dieren een eigen drink- en voederbak en zandbad hebben en er voldoende ruimte is in het verblijf.

Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het meldpunt voor verwaarloosde en mishandelde dieren.

Voordat je de struisvogels mee naar huis neemt, moet de weide goed afgezet en in orde zijn en het binnenhok klaar voor de komst van het dieren. Struisvogels kan je vervoeren in een vee- of paardentrailer. Na de aankoop moet het dier een aantal weken wennen aan de nieuwe situatie. Geef ze die rust, want dit is een stresserende periode. Na een week kan je meer toenadering zoeken.

Naar boven

Eén struisvogel kost enkele honderden euro’s. Pas op met de aankoop van jonge kuikens of vruchtbare eieren, want die zijn zeer moeilijk correct te verzorgen.

Je hebt ook een grote, veilig afgezette weide nodig, met een binnenhok. De kostprijs varieert en is mede afhankelijk van de huur- of aankoopprijs van de grond. Het huren van een halve hectare kost ongeveer 800 euro per jaar en het zelf bouwen van een stal kost minimaal 400 euro. Een stal laten bouwen kost al snel 1000 euro.

Struisvogelkorrel kost ongeveer 150 tot 180 euro per dier en per jaar. De prijs van een mestcontrole bij de dierenarts verschilt per dierenarts. Als het dier ziek wordt, kunnen de kosten hoog oplopen.

Naar boven

Struisvogels hebben een grote buitenruimte, een beschut binnenhok en gezelschap van soortgenoten nodig.

Gezelschap

Struisvogels zijn uitgesproken groepsdieren die je minimaal in een koppel houdt. Combinaties zoals man-vrouw en vrouw-vrouw zijn in het algemeen goed. Wanneer een mannelijke en vrouwelijke struisvogel niet goed bij elkaar passen, dan leidt dit op zijn minst tot stress, maar in sommige gevallen kan het leiden tot erge agressie met eventueel fatale verwondingen tot gevolg.

In het wild leven de vogels in kleine kuddes binnen een grotere groep, maar een kleine groep met één mannelijke struisvogel en twee of meerdere vrouwelijke dieren heeft de voorkeur. Mannelijke struisvogels zijn territoriaal, dus plaats geen twee mannelijke dieren samen in een verblijf.

Weide en binnenhok

Struisvogels hou je op een weiland met een altijd toegankelijk binnenhok. Per volwassen struisvogel heb je minstens 300 m² buitenloop nodig. De omheining moet veilig zijn en voorkomen dat de dieren ontsnappen. Voorzie minimaal een omheining van 180 cm hoog. De voorkeur gaat uit naar een stevige, maar elastische omheining. Gebruik geen prikkeldraad of elektrische schrikdraad.

Het binnenhok is altijd toegankelijk zodat de dieren zich daar kunnen terugtrekken bij koude of regenachtige weersomstandigheden. Per volwassen dier voorzie je minimaal een oppervlakte van 4 m^2. Het hok moet goed verlicht zijn met daglicht en is minstens 250 cm hoog. De deuropening is minimaal 150 cm breed.

Een groter weiland en binnenverblijf is altijd beter en kan leiden tot meer gedragsvariatie. Vermijd een te kleine huisvesting, want die leidt tot gedragsproblemen en agressie. Deze problemen kan je als hobbyhouder gemakkelijk voorkomen door aan de natuurlijke behoeften van de struisvogels te voldoen.

In een struisvogelverblijf moeten per dier de volgende zaken aanwezig zijn:

• buitenloop van minimaal 300 m²
• een altijd toegankelijk binnenhok van 4 m² grondoppervlakte, met daglicht
• een zand- of stofbad
• schaduwplekken
• een voederbak
• een drinkbak

Bodembedekking en inrichting

Struisvogels rollen zich graag in stof of zand (zand- of stofbaden). Voorzie voldoende plekken waar de struisvogels dit natuurlijke gedrag kunnen uitvoeren. Daarnaast is het aangeraden schaduwplekken op het weiland te maken. Voorkom agressie door voor elke struisvogel een apart stofbad en een aparte schaduwplek te voorzien. Je kan stro voorzien in het binnenhok. Om hun voedselzoekgedrag en activiteit te stimuleren kan je voedsel, bijvoorbeeld versneden koolbladeren, rondstrooien op het weiland.

Pas op met bevroren aarde of vochtplassen tijdens vriesperiodes, want om te voorkomen dat de vogels uitglijden mag de bodem niet glad zijn.

Naar boven

Als basisvoer kan je struisvogelvoer geven, te koop bij diverse veevoederbedrijven. Het bevat normaal gezien ook de nodige vitamines en mineralen in de juiste hoeveelheden. Vul het aan met grassen en kruiden. Zaai eventueel zachte en korte grassoorten zoals luzerne, en kruiden zoals klaver in. Pas op met grove grassen, want grasstengels met een lengte van 15 cm en meer kunnen een darmblokkade veroorzaken. Je kan bijvoederen met o.a. sojaschroot, voorgeweekte bietenpulp en haver. Versneden kool en andere groene bladgroenten kunnen uitgestrooid worden en dienen als voedselverrijking.

De spiermaag van de struisvogel speelt een belangrijke rol bij de vertering. Maagkiezel moet altijd beschikbaar zijn, want dit helpt de vogel om het voedsel in de maag mechanisch fijner te maken. Echte steentjes of kiezel met een grootte van ongeveer 50 tot 70 % van de teennagel moeten altijd voor de vogel beschikbaar zijn om op te pikken.

Voorzie evenveel drink- en voerbakken als er vogels zijn om voedselagressie en eventuele voedseltekorten te voorkomen.

Naar boven

Dagelijks

• Verwijder bederfbare voederresten.
• Voer de dieren.
• Controleer of er nog voldoende drinkwater is en ververs het eventueel.
• Controleer of de dieren zich normaal gedragen en er gezond uitzien. 
• Verwijder de uitwerpselen.

Minstens eenmaal per week

• Gebruik waar nodig nieuw, proper stro in het binnenhok. Zorg dat alles droog blijft, ophopend vocht van gemorst water, urine en mest is voor je dier een broeihaard voor bacteriële infecties.
• Was de drink- en voerbakken uit.
• Vul grit en maagkiezel bij. 

Iedere maand

• Haal de stal leeg en voorzie nieuw stro.

Minstens eenmaal per jaar

• Reinig en ontsmet het binnenhok grondig. Hoe meer dieren je bij elkaar houdt, hoe frequenter je dat moet doen. Verwijder alle materialen en alle los en aangekoekt vuil. Een hogedrukreiniger met een reinigingsmiddel is hiervoor handig. Spoel vuil en inweekmiddel af en zorg dat er geen plassen achterblijven.
• Behandel indien nodig ook de stallen tegen parasieten.

Naar boven

Zoek een dierenarts die ervaring heeft met de vogels voor je struisvogels koopt.

Struisvogels worden gemiddeld 50 jaar oud. Een gezonde struisvogel heeft een glad verendek, heldere ogen, een schone neus, bek en oren. Afwijkingen in gedrag, uitwerpselen, ademhaling of verkleuringen kunnen op ziektes wijzen. Een dagelijkse controle is nodig om je ervan te vergewissen dat de dieren geen last hebben van de koude of hitte, want dit geeft stress. Controleer dagelijks de benen en voeten op kwetsuren en andere abnormale dingen.

De meest voorkomende gezondheidsproblemen bij struisvogels zijn:

• Rachitis

Symptomen: spontane botbreuken, vertraagde groei, scheefgroei van de poten, verdikkingen op de uiteinden van de botten, enz.

De oorzaak is een onevenwichtige voeding. Contacteer de dierenarts voor een voedingsplan.

• Inwendige parasieten bv. wormen

Symptomen: algehele lusteloosheid, vermindering van conditie, maar de symptomen zijn niet altijd duidelijk.

Laat halfjaarlijks een mestonderzoek doen, zo kan de dierenarts wanneer nodig medicatie geven.

• Uitwendige parasieten bv. mijten, vlooien en teken

Symptomen: jeuk, irritatie en soms verkleuring van de huid.

Zowel de dieren als hun omgeving moeten behandeld worden.

• Newcastle disease

Symptomen: algehele verzwakking, verlamming, nekzwakte.

De dieren kunnen worden besmet door wilde vogels. Virusdeeltjes kunnen tot wel 15 km via de wind vervoerd worden. Er is een vaccin beschikbaar. Vaccineren is enkel nodig bij een uitbraak van deze virale infectie.

• Vergiftiging

Symptomen: algehele lusteloosheid, plotse dood.

Veel antibiotica, andere geneesmiddelen en insecticiden zijn gevaarlijk voor struisvogels. Ook grazen op met zware metalen vervuilde grond kan aanleiding geven tot klachten. Laat altijd eerst een controle uitvoeren door een dierenarts en gebruik enkel voorgeschreven medicatie en antiparasitaire middelen.

• Afwijkend gedrag

Symptomen: overmatige agressie, seksueel gedrag naar een mens toe, pica (het eten van vreemde voorwerpen zoals schroeven, muntjes, noten, enz.).

Agressie kan veroorzaakt worden door verveling, onaangepaste of te kleine huisvesting of de verkeerde partner. Pica kan duiden op tekorten in de voeding.

Naar boven