Slakken zijn redelijk gemakkelijke aquariumdieren. Vooral als je ze wilt houden in een gezelschapsaquarium zijn er wel een aantal vragen om eerst over na te denken:
- Heb je een aquarium dat groot genoeg is voor de soort die je wil houden?
- Zijn de medebewoners in het aquarium compatibel met de slakken?
- Weet je dat slakken niet al je vervuilings- of algenproblemen gaan oplossen?
- Kan er iemand de dieren verzorgen als je op vakantie bent?
- Kan je, afhankelijk van de soort, 1 tot 5 jaar voor de slakken zorgen?
- Weet je hoe een aquarium onderhouden moet worden?
- Wil je 5 euro per maand betalen aan elektriciteit, water en voer?
Slakken kan je kopen bij dierenwinkels en aquariumspeciaalzaken, en je kan ze online bestellen en via verenigingen kopen. Speciale soorten vind je via liefhebbers die ermee kweken. Koop enkel slakken waarvan je hoe je ze moet verzorgen. Als je slakken gaat kopen, let dan op of de dieren nakweek of wildvang zijn. Wildvang slakken zijn wellicht lastiger te huisvesten of komen uit schaarse wilde populaties. Op de website van leveranciers aan dierenwinkels en aquariumspeciaalzaken kan je vaak achterhalen welke slakken wildvang zijn. Als je te maken krijgt met verwaarloosde of veel zieke dieren bij een handelaar, dan meld je dit via het Meldpunt verwaarloosde of mishandelde dieren.
Het aquarium moet opgestart zijn voor je slakken gaat kopen. De filter heeft tijd nodig om goed te werken. Start je aquarium minstens enkele weken op voordat je slakken gaat kopen.
Sommige slakken krijg je gratis (ongewild) mee met planten en toebehoren voor aquaria. Mooie exemplaren voor hobbyisten kosten 2 tot 15 euro per slak, afhankelijk van de beschikbaarheid en grootte van de soort.
De maandelijkse kosten bedragen ongeveer 5 euro, voer en water- en elektriciteitsrekening inbegrepen.
De aankoop van het aquarium en toebehoren is een eenmalige investering.
Richtprijzen voor een zoetwateraquarium met toebehoren
Aquarium volgens lengte, inclusief toebehoren | Kostprijs |
---|---|
40 cm | Vanaf 50 euro |
60 cm | Vanaf 65 euro |
80 cm | Vanaf 120 euro |
100 cm | Vanaf 220 euro |
120 cm | Vanaf 290 euro |
150 cm | Vanaf 500 euro |
Meer informatie over de kostprijs van een zoetwateraquarium.
De meeste slakken stellen weinig eisen aan de huisvesting in een zoetwateraquarium, alleen de Tylomelania sp. zijn wat gevoeliger en hebben een hoge temperatuur nodig. Voorzie minimaal 10 liter water voor een grote appelslak (10 cm). Als het water van goede kwaliteit is zullen alle slakken zich prettig voelen.
Gezelschap
Als je wilt kweken, is het interessant om meerdere slakken te houden om mee te beginnen. Anders kies je beter een soort die zich niet snel voortplant en die past bij de beplanting en medebewoners in het aquarium. Sommige slakken, voornamelijk de Tylomelania-soorten, lijken zich prettiger te voelen met enkele samen. Ze verblijven ook in een groot aquarium vaak in elkaars nabijheid.
Water en filter
De meeste slakken kunnen vrij goed tegen variaties in de waterwaarden. Leidingwater is van voldoende kwaliteit. Een gemiddelde tot harde waterhardheid (12-16 dGH) en neutrale tot basische pH (6,5 tot 8,5) is ideaal. Hard (calciumrijk) water helpt de slak met schaalvorming, te zuur water kan het huisje aantasten. De schaal bestaat namelijk uit calciumcarbonaat.
Een regelmatig onderhoud en goed werkende filter houden de waterkwaliteit optimaal. Slakken hebben niet noodzakelijk een filter nodig. Als je ook vissen, garnalen of kreeften hebt, dan is een filter wel noodzakelijk. Een filter met rustige uitstroom helpt het water zuiver te houden.
Bodembedekking
Sommige soorten, zoals de torenslak, hebben een bodem met zand en grind nodig. Ze leven overdag ingegraven in de bodem en worden gedurende de nacht actief in de rest van het aquarium. De meeste slakken zijn niet kieskeurig en kunnen op elk bodemmateriaal leven. Spoel het zand of grind grondig tot het spoelwater helder is voor je het gebruikt.
Watertemperatuur
De gewenste temperatuur verschilt per soort. Vraag vooraf aan de handelaar of een ervaren aquarist wat de specifieke temperatuurnorm is voor jouw soort. Tylomelania sp.-slakken en appelslakken hebben zeker tropische temperaturen nodig, en daarvoor is een verwarmingselement nodig. Gemiddeld ligt de ideale watertemperatuur tussen 20 en 29 °C.
Gebruik voor deze tropische soorten een thermostaat om de temperatuur stabiel te houden. Kies een thermostaat met een vermogen dat past bij het watervolume in het aquarium. Met een thermometer kan je de temperatuur nauwkeurig controleren. Zet de verwarming uit tijdens werkzaamheden in het aquarium om te vermijden dat ze kapotgaat of verbrandt.
De meeste slakken zijn alleseters. Geef ze algenpoeder of -tabletten (spirulina), visvoer en geblancheerde groenten zoals wortelen, komkommer, spinazie en sla. Afwisseling is voor alle slakken prettig. Plantenresten, stukjes visvoer, algen en vissenuitwerpselen worden ook gegeten. Sommige slakken eten het liefst andere slakken. Als de prooislakken op zijn, moeten ze ander dierlijk materiaal te eten krijgen. Visvoer voor carnivore vissen is prima, want daarin zit een hoog proteïnegehalte.
Het idee dat slakken het aquarium schoonhouden en ontdoen van algen is vaak niet helemaal waar. Als er een overschot is aan voedsel, dan kiezen de slakken eerder voor visvoer, en zijn algen pas de tweede keus. Een algenprobleem wordt dus beter opgelost door het aquarium goed proper te houden.
Slakken zijn zeer gemakkelijk in de verzorging. Als je een aquarium of vijver met vissen hebt en de vissen worden goed verzorgd, dan overleven de slakken ook. Als je slakken kweekt, geef dan dagelijks voer, anders is dit niet nodig.
Dagelijks
Voeder de slakken om te voorkomen dat ze planten gaan eten. Als je juist wilt dat ze (dode) planten en algen eten, voer ze dan spaarzaam.
Minstens één keer per week
- Controleer de waterwaarden
- Hevel ongeveer 1/8 van het water af
- Voeg hierna nieuw water toe dat op dezelfde temperatuur is als het aquariumwater
- Vervang de vuile filterwatten
Maandelijks, of wanneer het vuil is
Spoel het filtermateriaal uit. Doe dit tijdens een waterverversing met oud aquariumwater van dezelfde temperatuur. Zo blijven de goede bacteriën in het filtermateriaal aanwezig.
Slakken hebben net als vissen proper water met een gemiddelde pH-waarde en voldoende zuurstof nodig. Slakken worden gemiddeld 1 tot 5 jaar oud. Doodsoorzaken zijn onder andere een verkeerde pH-waarde, parasieten, opgegeten worden en tekort aan voedsel.
Bij een juiste temperatuur zijn slakken vrij actief. Als de dieren erg langzaam of passief zijn, zoek dan op wat de gewenste temperatuur moet zijn. Als de juiste temperatuur niet kent, verhoogt de temperatuur dan langzaam van 22 tot 29 °C (1°C per dag). Zo kan je controleren bij welke temperatuur de dieren het beste eten.
Als de waterkwaliteit goed is, maar de slakken lijken ziek, dan kunnen tal van ziektekiemen en parasieten de oorzaak zijn. Raadpleeg bij twijfel een expert via een gespecialiseerde vissendierenarts of vraag het na bij de handelaar. Let op bij het gebruik van medicatie: verwijder vooraf steeds eerst alle (actieve) kool uit de filter, want anders haalt die de medicatie uit het water. Na een medicijnenkuur ververs je best wel een deel van het water, en filter je over actieve kool om de laatste resten medicatie te verwijderen. Let op dat sommige medicijnen voor vissen dodelijk zijn voor slakken.
Slakken kunnen tussengastheer zijn voor parasieten die zoogdieren - inclusief de mens - ziek maken. Lintwormen en leverbot kunnen veroorzaakt worden door slakken. Laat dieren die in een vochtige omgeving komen geregeld testen op besmetting door deze parasieten. Denk bijvoorbeeld aan paarden en schapen die grazen in een weide bij een vijver of sloot. Ook honden die vaak aan vijvers of rivieren komen, kunnen extra risico lopen. Zelfs waterdieren zoals kreeften kunnen ziek worden door slakkenparasieten. Was altijd je handen als je slakken hebt gehanteerd.