Kwartels

Kwartels zijn gemakkelijk te houden dieren. Je moet ze wel dagelijks verzorgen en ze zijn erg stressgevoelig. Denk daarom goed na voor je kwartels gaat houden. De volgende vragen helpen je over de aankoop van kwartels na te denken:

• Kan je gedurende de komende 10 jaar voor de kwartels zorgen?
• Vind je het niet erg dat het erg schuwe dieren zijn?
• Kan je een verblijf voorzien dat beschermt tegen roofdieren, zoals katten, honden, ratten, egels, marters en vossen?
• Heb je voldoende ruimte om een groep kwartels te houden in een volière buiten en afhankelijk van de soort ook binnen?
• Heb je tijd om de kwartels dagelijks te voederen en het groenvoer voor te bereiden?
• Heb je tijd om wekelijks de volière schoon te maken?
• Is er iemand die de vogels kan verzorgen als je op vakantie gaat?
• Heb je ongeveer 8 euro per maand per kwartel over voor de voeding en verzorging?

Je kan diverse soorten kwartels kopen bij fokkers, dierenwinkels en gespecialiseerde vogelwinkels. Ook zitten er soms kwartels in een vogelopvangcentrum voor adoptie. Kies bij voorkeur niet voor een Europese kwartel, want daarvoor heb je een vergunning nodig en de dieren zijn bovendien nóg schuwer dan andere soorten kwartels. Bekijk op voorhand welke soort je mooi vindt en verdiep je in de benodigdheden en behoeftes van die soort. 

Kies een gezonde groep kwartels, met een compleet en glad verenkleed. Verkies een verkoper waar de dieren er gezond uitzien, de volière en het water proper zijn, de dieren veel schuilplekken hebben en er voldoende ruimte is in het verblijf. Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het Meldpunt verwaarloosde of mishandelde dieren.

Zorg ervoor dat het verblijf volledig in orde is voor je de kwartels gaat halen. Kwartels veilig transporteren doe je bij voorkeur in een goed afgesloten donkere kartonnen doos met enkele ventilatiegaten, zo blijven ze kalm tijdens het vervoer. Plaats de kwartels onmiddellijk in hun verblijf bij thuiskomst. Zorg voor een rustige omgeving en blijf enkele uren uit de buurt zodat ze rustig hun nieuwe omgeving kunnen verkennen. Geef in het begin hetzelfde voer als de vorige eigenaar en laat ze geleidelijk aan nieuw voer gewennen. Als je al vogels hebt, dan hou je de nieuwe vogel(s) best 3 weken apart om eventuele overdracht van ziektekiemen te vermijden. De eerste dagen moet je hen extra observeren om te controleren of alles in orde is en ze zich niet kunnen verwonden of ontsnappen. Na de aankoop moeten de dieren een tijdje wennen aan de nieuwe situatie. Geef ze die rust, want dit is een stresserende periode.  

De prijs van een kwartel hangt af van de variëteit en kleur. De prijzen variëren van 2 tot 75 euro. 

Een volière met nestmateriaal, water-, voeder- en zandbak en materiaal en planten voor schuilplaatsen kost minstens 300 euro. Een mooie buitenvolière kost gauw 900 euro of meer.

Het voeder, de bodembedekking en andere verzorging kost maandelijks ongeveer 8 euro per dier.

Kwartels hou je in een volière met:

• meerdere beschutte verstopplekken, zoals door planten, nestplaatsen, tussenschotten
• voldoende loopruimte
• enkele hoge takken voor sommige soorten
• een voederbak
• een drinkbak
• een bak met fijn zand voor een stofbad. Zet de schaal zo neer dat er geen mest in kan vallen
• een bak grit, sepia en maagkiezel voor een goede vertering en calciumopname
• een stofvrije bodembedekking zoals maïsgranulaat, beukensnippers of (schelpen)zand
• verrijking met twijgen van wilgen- of fruitbomen; lange grassoorten worden op prijs gesteld als nest- en verrijkingsmateriaal

Gezelschap

Kwartels zijn sociaal en hou je dus minstens met twee en bij voorkeur in groep in een volière. Plaats bij voorkeur een haan bij meerdere hennen. Een haan kan tot vervelens toe achter de hennen aan gaan, dus voorzie voldoende schuilplekken voor de hennen, zodat ze zich kunnen terugtrekken. Kwartels kan je met andere rustige vogelsoorten samenhouden, maar let er wel op dat ze voldoende vrije loopruimte hebben en dat de vogels en nestplaatsen niet onder de mest van andere vogels komen te zitten. 

Verblijf

De meeste soorten kwartels kunnen buiten worden gehuisvest in een ruime volière met een goed beschut nachthok. Tropische soorten, zoals harlekijnkwartels, hebben behoefte aan warmte en kunnen niet tegen temperaturen lager dan 7 °C.

Voor een haan met drie hennen heb je een volière nodig met een grootte van minstens 150 x 50 x 50 cm (lengte x breedte x hoogte). Kuif en boomkwartels, zoals de Virginische boomkwartel, de blauwschubbenkwartel en de Californische kuifkwartel, zijn grotere soorten en bewegen ook de hoogte in. Voorzie voor deze dieren een volière met een grootte van van 200 x 50 x 175 cm (lengte x breedte x hoogte). Hang hier ook hoog een aantal takken in, waarop ze ‘s nachts kunnen gaan zitten. Voor grondkwartels is het grondoppervlak belangrijker dan de hoogte. Drie kleine grondkwartels, zoals bv. de Chinese dwergwartel en de Japanse kwartel, hebben minimaal 2 m2  grondoppervlak nodig en veel schuilplekken. Uiteraard is een groter verblijf altijd beter, omdat ze zo voortdurend kunnen rondlopen.

Bodembedekking

Als bodembedekking zijn maïsgranulaat, beukensnippers en (schelpen)zand geschikte materialen. Stofrijke bodembedekking of nestmateriaal, zoals zaagsel of stoffig stro of hooi, is niet geschikt. Houtkrullen van ceder verspreiden giftige dampen die schadelijk kunnen zijn, dus gebruik deze houtsoort niet. Voorzie een bak met fijn zand zodat de vogels kunnen stofbaden.

Inrichting en verrijking

Kwartels zijn zeer stressgevoelig en vertonen snel afwijkend (stereotiep) gedrag. Plaats de volière op een rustige plaats en voorzie altijd meer verstopplaatsen dan het aantal vogels in het verblijf om afwijkend gedrag te voorkomen. In een natuurlijke omgeving kunnen ze zich beter ontspannen. Scherm het verblijf af voor roofdieren zoals katten en honden. 

Verrijking helpt ook tegen afwijkend gedrag. Kwartels voelen zich prettig met takken en groen in de volière. Je kan ook af en toe grashalmen en nieuwe takken van wilgen-, vlierbessen- of fruitbomen geven.

Geef elke dag per kwartel een afgestreken eetlepel eivoer, twee eetlepels zadenmengeling en onbeperkt groenvoer. 

Trosgierst is een gezonde extra die je regelmatig mag geven. Insecten zoals regenwormen, meelwormen of buffalowormen, mogen ook regelmatig gegeven worden, maar dit is nogal vet voedsel. Deze rijke voeding kunnen ze vooral goed gebruiken tijdens de broed- en ruiperiode.

Om de zaden goed te verteren en genoeg calcium binnen te krijgen, hebben kwartels ook grit, sepia en maagkiezel nodig. 
 

Dagelijks

• Kijk hoeveel er gegeten is en verwijder de voerresten. Kwartels scharrelen graag op de bodem op zoek naar voedsel, de bodem proper houden is dus erg belangrijk.
• Geef nieuw voer.
• Geef proper water in de drinkbak.
• Bekijk of de vogels in goede conditie zijn en zich normaal gedragen.

Minstens één keer per week

• Gooi vuile bodembedekking weg en reinig de bodem van de volière grondig. Voorzie nieuw strooisel en voldoende droge bodembedekking.
• Reinig het stofbad en vul indien nodig aan met fijn zand.
• Controleer of er nog genoeg grit, sepia en maagkiezel is.
• Controleer de nagels, veren en de algemene gezondheid van de vogels.
• Geef nieuw verrijkingsmateriaal.

Een aantal keer per jaar

Behandel de volière een aantal keer per jaar tegen parasieten zoals mijten. Haal de hele volière leeg om alles goed proper te maken. Een goede hygiëne is nodig om longproblemen door stof te voorkomen, zowel bij mens als dier.
 

Gezonde kwartels zijn alert, snel en levendig, hebben glanzende veren en schone poten, ogen en snavel.  Het borstbeen mag niet uitsteken en niet puntig voelen, want dan is de vogel te mager. Een kwartel die ziek is, zal zich terugtrekken en de veren bol zetten. Vogels zijn prooidieren en daarom erg efficiënt in het verbergen van tekenen van ziekte. Contacteer daarom onmiddellijk een gespecialiseerde dierenarts als je symptomen opmerkt.  

Kwartels ruien van augustus tot september. Gedurende die periode worden de oude veren vervangen door nieuwe. Voer ze met meer energierijk voedsel, zoals insecten en meer eivoer. Zorg zoals altijd voor een goede hygiëne, want tijdens de rui zijn de vogels extra vatbaar voor ziektes.

De meest voorkomende gezondheidsproblemen bij kwartels zijn:

•    Kalkpoten
Symptomen: openstaande schubben op de poten, ruwe en verdikte poten, jeuk.
Kalkpootmijten zijn kleine mijten die zich ophouden onder de pootschubben. Smeer de poten enkele keren in met vaseline, zo verstikken de mijten. Je kan ook een product vragen om op de huid te doen aan je dierenarts, vergelijkbaar met spot-on pipetten voor honden en katten. Zo hoef je de vogels niet telkens te vangen om de poten te behandelen.

•    Rode vogelmijt 
Symptomen: bloedarmoede, algemene zwakte.
Rode vogelmijten zijn kleine ronde mijten die zich schuilhouden in spleten en kieren van het hok. ’s Nachts komen ze tevoorschijn en zuigen ze bloed bij de kwartels. Controleer het hok geregeld en behandel het indien nodig met geschikte insecticiden. Preventief kan diatomeeënaarde in het hok helpen om uitbraken te voorkomen.

•    Vederluizen 
Symptomen: bij lichte besmettingen geen, in zware gevallen jeuk, kaalheid, slechte vederkwaliteit. 
Vederluizen zijn bruine insecten van ongeveer 1 tot 3 mm groot die op de huid en veren rondkruipen. Ze verzamelen vooral rond de kop, onder de vleugels en rond de cloaca. Merk je vederluizen op, behandel ze dan met insecticide voor kwartels, bijvoorbeeld op basis van pyrethrum, te verkrijgen bij de dierenarts.

•    Inwendige parasieten bv. wormen
Symptomen: vermagering, algemene slechte conditie, waterige of gele mest.
Preventief het hok goed proper houden. Bij symptomen kan de dierenarts ontwormingsmiddelen voor vogels voorschrijven. 

•    Coccidiose 
Symptomen: slome indruk, bol zitten, vermageren, diarree, in een later stadium met bloed erbij. 
Coccidiose komt redelijk veel voor. Vooral kuikens zijn er gevoelig aan, zeker als het warm en vochtig is. Coccidiose wordt veroorzaakt door eencellige parasieten die de darmwand beschadigen. Het is erg besmettelijk via de ontlasting. De dierenarts kan geschikte medicijnen voorschrijven.

•    Snot
Symptomen: kuchen, snotteren, rochelen, waterige ogen, moeilijke ademhaling, vermagering, lage eiproductie.
Een bacterie in de luchtwegen zorgt voor ontstekingen. De bacterie kan via kippen of wilde vogels worden doorgegeven. De dierenarts kan geschikte medicijnen voorschrijven om de ziekte te genezen.

 
•    Pokken
Symptomen: wratachtige zwellingen aan de kop en snavel of geel gekleurde aanslag in de keel.
De pokken worden veroorzaakt door een virus. Er kunnen zweren op de naakte huid van de kop ontstaan, maar ook een dikke gele aanslag in de luchtwegen en ogen, dit wordt dan difterie genoemd. De dierenarts kan een behandelingsplan opstellen. Ok inenten tegen het pokkenvirus is mogelijk.

•    Legnood
Symptomen: de kwartel zit voortdurend op het nest te persen, loopt al waggelend, drinkt en eet nauwelijks en produceert zeer waterige of geen ontlasting.
Bij legnood is er een ei aanwezig, maar kan de kwartel dit niet leggen. Als deze situatie te lang duurt, kan de kwartel overlijden. Neem steeds contact op met een dierenarts. Een evenwichtige voeding en voldoende calcium zijn belangrijk om legnood te voorkomen.